Zdrowie

Pierwsza pomoc w przypadku ukąszeń owadów

Pierwsza pomoc w przypadku ukąszeń owadów

Ukąszenia owadów są bardzo częstym zjawiskiem, szczególnie w okresie letnim. Mogą być nie tylko bolesne i irytujące, ale także stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Dlatego ważne jest, aby każdy potrafił udzielić pierwszej pomocy w przypadku takiej sytuacji.

Rodzaje ukąszeń owadów

Istnieje wiele różnych gatunków owadów, które mogą nas ukłuć lub użądlić. Najczęściej spotykane to komary, osy, pszczół czy kleszcze. Każde z tych zwierząt ma inny sposób obrony i może wywoływać inne reakcje organizmu po kontakcie ze skórą człowieka.

Komary są najbardziej znane ze swoich żądło-ssawek umieszczonych na głowie samca. Układają one jaja podczas poboru krwi od ofiary i jednocześnie wprowadzają ślinę zawierającą substancję przeciwkrwotoczną oraz antykoagulanty do jej ciała.

Osy natomiast posiadają gruczoły jadowe znajdujące się przy końcu ich odwłoka – służy on jako broń obronna przed drapieżnikami lub osobnikami zakłócającymi spokój gniazda. Jeden ukłucie osy może wywołać silny ból, obrzęk i zaczerwienienie skóry.

Pszczoły również posiadają gruczoły jadowe, jednak ich żądło jest mniej bolesne niż u osy. Jednakże dla osób uczulonych na jad pszczeli nawet jedno ukłucie może być niebezpieczne i wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.

Kleszcze są szczególnym przypadkiem – to pasożyty żywiące się krwią zwierząt lub ludzi. Ukąszenie kleszcza często pozostaje bezobjawowe przez dłuższy czas, ale w pewnych sytuacjach może przenosić groźne choroby takie jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu.

Objawy po ukąszeniu owada

Sposób reakcji organizmu na ukąszenie owada zależy od wielu czynników: rodzaju owada, ilości substancji toksycznych wprowadzonej do ciała oraz indywidualnej odporności ofiary. Najczęściej występujące objawy to:

  • ból
  • zaczerwienienie skóry
  • obrzęk
  • wysypka lub pokrzywka w miejscu kontaktu ze skórą
  • drgawki (przy alergii)
  • trudności w oddychaniu (przy alergii)

W przypadku ukąszenia przez kleszcza, objawy mogą pojawić się dopiero po kilku dniach lub tygodniach i obejmować gorączkę, bóle głowy oraz stawów.

Pierwsza pomoc przy ukłuciu owada

Najważniejszą zasadą jest usunięcie żądła lub pozostałości po nim. W tym celu należy delikatnie przeciągnąć paznokieć po skórze w miejscu ukłucia – nie wolno go wyrywać ani ściskać palcami, ponieważ może to spowodować jeszcze większe wprowadzenie substancji toksycznych do organizmu.

Kolejnym ważnym krokiem jest oziębienie miejsca ukłucia za pomocą lodu lub chłodnego kompresu. Zmniejszy to obrzęk i złagodzi ból. Następnie można nałożyć maść antyhistaminową lub użyć naturalnych sposobów łagodzących podrażnienia skóry takich jak aloes czy miód.

Jeśli występują silne reakcje alergiczne, konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna. Osoby uczulone powinny mieć ze soba leki przeciwhistaminowe oraz adrenalinę w formie strzykawek EpiPen® dla szybkiej reakcji w razie potrzeby.

Kiedy udać się do lekarza?

W większości przypadków ukąszenia owadów nie wymagają interwencji medycznej i objawy ustępują po kilku dniach. Jednakże należy skonsultować się z lekarzem, jeśli:

  • objawy są bardzo silne lub utrzymują się przez dłuższy czas
  • występuje obrzęk twarzy, języka lub gardła
  • nastąpiło wiele ukłuc (np. przez rojnik)
  • ukłute miejsce jest gorące, bolesne i wydzielająca ropa
  • podejrzewa się alergię na jad pszczeli lub osy